بررسی تنوع ژنتیکی در میان جدایه های مختلف گونه های فوزاریوم، عوامل بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه گندم با استفاده از روشهای مولکولی و آزمونهای بیماریزایی

طی سال های 89-1388 از مزارع گندم 8 استان کشور شامل تهران، اصفهان، اردبیل، گلستان، مازندران، مرکزی، قزوین و زنجان در مرحله پر شدن دانه بازدید و از بوته های آلوده به پوسیدگی طوقه و ریشه نمونه برداری شد. شناسایی گونه های فوزاریوم با بهره گیری از هر دو روش مورفولوژیکی و مولکولی با استفاده از نشانگر اختصاصی (scar) گونه ها صورت گرفت و مجموعا 12 گونه فوزاریوم شناسایی گردیدکه عبارت بودند از:f. culmorum، f. pseudograminearum، f. proliferatum،f. equiseti ، f. nygamai،f. solani، f. pseudonygamai، f. sambucinum، f. acuminatum، f. lateritium،f. oxysporumوf. verticillioides. گونه f. culmorum با بیش از 80 جدایه (با 32% فراوانی) به عنوان گونه غالب شناسایی شد و گونه f. pseudograminearum دومین میزان فراوانی (18%) را به خود اختصاص داد. بررسی تنوع ژنتیکی تعداد 64 جدایه گونه غالب (f. culmorum) با استفاده از 8 جفت مارکرهای ریزماهواره (ssr simple sequence repeat=) نشان داد که تنوع ژنتیکی زیادی (81/0) در کل جمعیت جدایه ها وجود داشت که 11% آن بین جمعیتهای مختلف و 89% در داخل جمعیتها توزیع شده بود. تعداد آلل در مکانهای مختلف ریزماهواره بین 7 تا 22 بود. همچنین تفاوت معنی داری بین جدایه ها از نظر قدرت تهاجمی وجود داشت. جدایه هایی که بیشترین قدرت تهاجمی را داشته و از مناطق جغرافیایی مختلف بودند را می توان در شناسایی منابع مقاومت گندم به پوسیدگی طوقه و ریشه با عامل f. culmorum استفاده نمود.